Tổng Thanh tra Chính phủ Phan Văn Sáu trình bày Tờ trình dự án Luật tố cáo (sửa đổi). Ảnh: QH

Có trách nhiệm trước cái sai

Ông Nguyễn Kim Tiếng, nguyên Viện trưởng VKSND quận 5, TP.HCM, đồng tình với hai nội dung nêu trên trong dự thảo Luật Tố cáo. Theo ông Tiếng, các bộ luật, luật khác liên quan đều quy định thời hiệu giải quyết. Giả sử người tố cáo phản ánh một sự việc vi phạm rõ ràng thì cơ quan giải quyết sẽ đối chiếu với các quy định của luật khác xem có thể vận dụng xử lý được không. Nếu tất cả luật liên quan đều hết thời hiệu thì lúc đó nên dùng Luật Tố cáo để giải quyết chứ không thể để sai phạm đó trôi qua.

“Cán bộ, công chức, viên chức là hình ảnh của đất nước liên quan đến đạo đức và nguyên tắc xử sự trong xã hội, nếu họ vi phạm pháp luật thì dù đã nghỉ hưu, chuyển công tác vẫn nên xử lý. Nếu không nó sẽ làm giảm sút niềm tin của người dân với cơ quan công quyền” - ông Tiếng nói. Theo ông Tiếng, dù đã về hưu hay nghỉ việc thì hành vi sai phạm của người đó vẫn chưa được xử lý nếu tố cáo là có cơ sở. Chưa kể, nếu chuyển công tác và tiếp tục giữ các chức vụ cao hơn thì hậu quả càng nặng nề hơn. Nếu chỉ vì hết thời hiệu tố cáo mà không xử lý được sai phạm thì hình ảnh của người cán bộ, công chức ấy sẽ thế nào?

“Hiện tượng cán bộ nghỉ hưu rồi mới phát hiện sai phạm ngày càng nhiều nên việc dự thảo luật không quy định thời hiệu giải quyết là đúng, có vậy mới xử lý được gốc vấn đề” - luật sư (LS) Nguyễn Toàn Thiện, chủ nhiệm Đoàn LS tỉnh Bình Thuận, phân tích. Bởi việc xử lý cán bộ không chỉ hiểu là cảnh cáo, cách chức vì nếu họ về hưu rồi thì không còn chức để cách. Quan trọng là xử lý được những tài sản của họ có được do hành vi trái pháp luật vì lợi dụng vị trí công tác khi còn đương chức. Ngoài ra, giải quyết tố cáo còn là xử lý vấn đề về tư cách, đạo đức của cán bộ, công chức. Chẳng hạn, khi còn làm việc vì nhận “quà hối lộ tình dục” người cán bộ đó có con ngoài giá thú nhưng im bặt. Khi về hưu ông ta mới công khai con của mình và coi đó là chuyện đương nhiên. Trường hợp này cũng phải xem xét xử lý hành vi sai phạm về đạo đức, tư cách.

Một LS Đoàn LS tỉnh Khánh Hòa bổ sung, có nhiều trường hợp cán bộ bị tố cáo lúc đương chức hoặc giữ chức vụ thấp nhưng hiện tại giữ chức vụ cao hơn. Nếu quy định thời hiệu tố cáo thì sẽ không xử lý được họ. Ngoài ra, không quy định thời hiệu tố cáo cũng không mâu thuẫn với nguyên tắc xác định thẩm quyền giải quyết tố cáo đối với hành vi vi phạm xảy ra trước đây nay đã nghỉ hưu hoặc chuyển công tác.

Cùng quan điểm nhưng tại cuộc hội thảo gần đây, một chuyên gia tư pháp đề nghị phân biệt thời hiệu thành hai loại vụ việc khác nhau. Nếu vụ việc tố cáo liên quan đến vi phạm pháp luật về tham nhũng, thiếu trách nhiệm gây thất thoát tài sản nhà nước, vi phạm về quản lý nhà nước… thì không cần thời hiệu. Nhưng đối với những vụ việc đơn lẻ, cá biệt thì cần phải quy định thời hiệu tố cáo cụ thể để thuận lợi cho việc giải quyết, tránh việc đã quá lâu không xác minh được.