Trong chuyến công du tới Việt Nam, chiều tối 8-8, 2 Thượng nghị sĩ Mỹ John McCain và Sheldon Whitehouse đã có cuộc gặp gỡ báo chí.

Giúp Việt Nam đối phó với bên ngoài

Hai thượng nghị sĩ Mỹ John McCain và Sheldon Whitehouse cho biết đã gặp gỡ các nhà lãnh đạo Việt Nam để trao đổi về các vấn đề song phương, khu vực, bao gồm an ninh, thương mại và nhân quyền.

Theo Thượng nghị sĩ John McCain, việc Mỹ nới lỏng lệnh cấm bán vũ khí sát thương cho Việt Nam sẽ diễn ra với những bước đi hạn chế, ban đầu có thể là những mặt hàng phòng ngự như thiết bị giúp cảnh sát biển, kiểm ngư đối phó với lực lượng bên ngoài.

Về việc vì sao Mỹ xem xét việc dỡ bỏ lệnh cấm bán vũ khí sát thương cho Việt Nam vào thời điểm này, Thượng nghị sĩ John McCain cho rằng phía Mỹ tin tưởng Việt Nam đã có tiến bộ trong một số lĩnh vực, trong đó có nhân quyền.

Theo Thượng nghị sĩ Sheldon Whitehouse, ở quốc hội Mỹ, bất đồng về những vấn đề khác nhau là bình thường. “Ngài McCain và tôi là đại diện cho 2 đảng khác nhau nhưng tôi tin rằng chúng tôi có thể tạo ra được một hành động trong quốc hội Mỹ và từ đấy sẽ gửi tín hiệu khuyến khích cho nhánh hành pháp để họ giảm nhẹ lệnh cấm bán vũ khí sát thương cho Việt Nam” - Thượng nghị sĩ Sheldon Whitehouse nói. Thượng nghị sĩ John McCain cho biết ông hy vọng có thể Mỹ nới lỏng lệnh cấm bán vũ khí sát thương cho Việt Nam vào đầu tháng 9 tới.

Bị thách thức, cộng đồng thế giới sẽ hành động

Về việc sau khi cá nhân ra thông cáo khẳng định hành động hạ đặt giàn khoan Hải Dương 981 trong vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa của Việt Nam là vi phạm luật pháp quốc tế, đồng thời bày tỏ sự ủng hộ Việt Nam, Thượng nghị sĩ John McCain cho biết tất nhiên Trung Quốc phủ nhận hành động của họ là vi phạm luật pháp quốc tế. Ông nhận định việc Trung Quốc di dời giàn khoan Hải Dương 981 là hành động đáp lại phản ứng của thế giới, chứ không chỉ vì phản ứng của Việt Nam hay Mỹ và tin tưởng sự đoàn kết của tất cả những quốc gia bị ảnh hưởng bởi hành động của Trung Quốc là cách tốt nhất để đáp trả lại hành động này.

Đồng tình với ông McCain, Thượng nghị sĩ Sheldon Whitehouse khẳng định vùng đặc quyền kinh tế của từng nước nằm trong mạng lưới bền vững, dựa trên sự thông hiểu chung các công ước, luật pháp quốc tế. Vì vậy, khi có thách thức đối với hòa bình, trật tự, không chỉ Mỹ mà cả cộng đồng thế giới phải có phản ứng và đó là những gì đã diễn ra.

Cần có bước nhảy vọt trong quan hệ

Khẳng định Mỹ sẵn sàng tăng cường hợp tác quân sự với Việt Nam, thượng nghị sĩ John McCain cho biết không tìm kiếm mục đích thuê mướn căn cứ quân sự ở Việt Nam, mà Mỹ chỉ giao lưu và hợp tác thông qua các thỏa thuận, sẵn sàng gia tăng trợ giúp để Việt Nam bảo đảm an ninh và bảo vệ quyền chủ quyền. “Tôi thấy rằng có sự hợp tác to lớn giữa Mỹ và Việt Nam trong những lĩnh vực như hàng hải, hải quân, tìm kiếm cứu nạn, cứu trợ thiên tai. Việt Nam có thể cử các sĩ quan đến Mỹ học tập” - ông McCain nói.

Thượng nghị sĩ John McCain cho biết Mỹ sẵn sàng đi đến hoàn tất Hiệp định Đối tác kinh tế chiến lược xuyên Thái Bình Dương (TPP) với Việt Nam với tư cách là đối tác toàn diện của Mỹ. Mỹ sẵn sàng làm việc với Việt Nam trong khuôn khổ TPP để Việt Nam đáp ứng được những tiêu chuẩn của Mỹ và được công nhận là nền kinh tế thị trường.

“Tôi nhận ra rằng còn có rất nhiều việc mà đáng lẽ ra còn phải làm được nhiều hơn nữa, nhất là chúng ta là đối tác của nhau và ở thời điểm đang có những diễn biến đáng lo ngại trên biển Đông. Đây là lúc quan hệ giữa Mỹ và Việt Nam cần có những bước nhảy vọt trong thời gian tới” - Thượng nghị sĩ John McCain nhận định.