Như Pháp Luật TP.HCM đã thông tin, TAND TP Hà Nội đã thụ lý đơn yêu cầu thi hành án (THA) của ông Chang Byung Gil (đại diện Công ty TNHH DK Enc Hàn Quốc) về việc thi hành bản án của Tòa án Tối cao Hàn Quốc (HQ). Nội dung bản án là buộc bên bị kiện là Công ty TNHH ENC Việt Nam (VN) phải hoàn trả lại cho Công ty TNHH DK ENC HQ 92,42% cổ phần do giám đốc tên Jang Chin Hyuk đang đứng tên.

Việc thi hành bản án này sẽ diễn ra như thế nào chúng tôi đã trao đổi với ông Ngô Cường, cựu Vụ trưởng Vụ Hợp tác quốc tế, TAND Tối cao.

Ông Cường cho rằng: “Nguyên tắc căn bản của việc cho thi hành bản án nước ngoài tại VN là bản án đó không được trái với nguyên tắc pháp luật của VN”.

Áp dụng nguyên tắc “có đi có lại”

. Phóng viên: Thưa ông, các bước tiếp theo để thi hành bản án của HQ sẽ như thế nào?

Ông Ngô Cường

+ Ông Ngô Cường: TAND TP Hà Nội sẽ xem bản án đã có hiệu lực chưa, tòa án HQ đã xét xử đúng thẩm quyền chưa và có trái với nguyên tắc pháp luật của VN không, có đảm bảo quyền của các bên đương sự không. Trong trường hợp này có lẽ bản án đã được xử đúng thẩm quyền. Hiện tất cả tài liệu ông Chang Byung Gil đã nộp cho tòa.

. VN và HQ chưa ký hiệp định tương trợ tư pháp trong lĩnh vực dân sự, thương mại. Đây có phải là rào cản không?

+ Thực ra không có gì cản trở. Trong trường hợp chưa có hiệp định này thì sẽ áp dụng nguyên tắc có đi có lại. VN có thể chưa nhờ phía HQ THA. Nếu vụ việc này được xem xét và cho thi hành đúng quy định thì sau này nếu VN có việc nhờ thì nguyên tắc “có đi có lại” sẽ được áp dụng.

Vì vậy, dù chưa có hiệp định tương trợ tư pháp nhưng VN vẫn có thể thụ lý, xem xét vụ việc này miễn là phù hợp với nguyên tắc pháp luật của VN, phù hợp với trạng thái tốt đẹp của quan hệ ngoại giao hai nước… Điều này cũng có thể thúc đẩy hiệp định tương trợ tư pháp trong dân sự và thương mại mà hai nước đang tiến hành đàm phán.

. Nghĩa là vụ việc này không liên quan gì đến việc hai nước chưa có hiệp định tương trợ tư pháp?

+ Đúng vậy! Vì tương trợ tư pháp tức là hai bên giúp đỡ nhau khi thực hiện các thủ tục tố tụng tại mỗi nước. Còn việc cho THA thì lại thuộc về phạm vi “chủ quyền quốc gia”. Nếu bản án nước ngoài thuộc chủ quyền của VN thì VN sẽ xem xét các nguyên tắc như đã nói và cho thi hành nhằm đảm bảo quyền lợi hợp pháp cho các đương sự.

. Phán quyết của Tòa án Tối cao HQ nói về vấn đề cổ phần, cổ phiếu của hai công ty TNHH DK ENC tại VN và HQ. Nó có ảnh hưởng gì đến việc THA hay không?

+ TAND TP Hà Nội cứ xem xét nội dung bản án, nội dung đơn yêu cầu THA của ông Chang Byung Gil, chứng cứ các bên giao nộp để nếu đủ điều kiện thì công nhận và cho thi hành. Cơ quan THA sẽ đảm nhận việc này. Giả sử TAND TP Hà Nội công nhận bản án và đồng ý cho thi hành thì ông Chang Byung Gil sẽ đưa quyết định này đến cơ quan THA có thẩm quyền và yêu cầu thi hành.

Ông Chang Byung Gil đang trình bày sự việc tại văn phòng báo Pháp Luật TP.HCM tại Hà Nội. Ảnh: CL

Từ tư pháp đến đầu tư nước ngoài

. Ông đánh giá tác động của vụ việc này như thế nào?

+ Vụ việc này liên quan trực tiếp đến hệ thống pháp luật của VN như Luật Doanh nghiệp, Luật Đầu tư, BLDS… Việc thi hành bản án này tùy vào kết quả xem xét của TAND TP Hà Nội.

Nếu công nhận và cho thi hành bản án của Tòa án Tối cao HQ sẽ có nhiều tác dụng. Dễ thấy nhất là thể hiện tòa án VN thực sự quan tâm, bảo vệ quyền lợi của các nhà đầu tư nước ngoài, công lý được tòa án bảo đảm một cách minh bạch. Điều này là một trong những điểm thu hút các nhà đầu tư.

Từ năm 1945, các nhà đầu tư trên thế giới đã quan tâm đến trình độ của “thẩm phán bản quốc” khi quyết định đầu tư vào một quốc gia. Nếu trình độ thẩm phán, cũng như chất lượng của hệ thống tư pháp cao thì khi đó các nhà đầu tư mới an tâm kinh doanh, an tâm bỏ vốn để góp phần phát triển kinh tế cho nước sở tại cũng như chính quốc.

. Ông nói vậy thì việc công nhận bản án nước ngoài nói chung và vụ việc này nói riêng khá quan trọng đối với môi trường đầu tư VN?

+ Đúng vậy, bởi sự việc này dù được giải quyết thế nào thì các nhà đầu tư của HQ cũng như các nước khác đang có ý định vào VN sẽ đọc, theo dõi và có sức ảnh hưởng tới quyết định đầu tư.

Nếu chúng ta không xử lý theo đúng thông lệ quốc tế thì môi trường đầu tư VN sẽ bị ảnh hưởng. Ngược lại, vụ việc này sẽ làm gia tăng niềm tin của các nhà đầu tư nước ngoài vào hệ thống tư pháp VN. Bởi nói gì thì nói, khi đầu tư ở bất cứ đâu thì các nhà đầu tư đều quan tâm đến việc quyền lợi chính đáng của mình có được pháp luật của nước sở tại đảm bảo hay không.

. Tức là việc công nhận và cho thi hành bản án này sẽ có lợi, thưa ông?

+ Như tôi đã nói, niềm tin của các nhà đầu tư vào hệ thống tư pháp sẽ tăng lên và chắc chắn hệ thống tòa án, hệ thống trọng tài của VN sẽ được lựa chọn nhiều hơn để giải quyết các tranh chấp dân sự, thương mại có thể phát sinh.

. Xin cám ơn ông.