Nhiều băn khoăn về xác định thẩm quyền

Bà Huỳnh Ngọc Thanh Thủy (Phó Chánh án TAND quận 1, TP.HCM) chỉ ra một quy định chưa phù hợp về thẩm quyền giải quyết của tòa. Theo quy định, tòa án nơi có bất động sản có thẩm quyền giải quyết khi xảy ra tranh chấp. Tuy nhiên, có nhiều vụ án không chỉ đơn thuần là tranh chấp về bất động sản đó mà có nhiều tranh chấp khác có liên quan như tranh chấp về thuê nhà, thừa kế… Ví dụ ông A. kiện ông B. tranh chấp việc xây dựng căn nhà ra tòa án nơi ông B. đang ở. Tòa nơi này cho rằng vụ việc liên quan đến bất động sản nên chuyển vụ án về nơi có bất động sản (bên ông A.). Tuy nhiên, tòa nơi này lại chuyển về cho tòa nơi ông B. ở vì bảo đây chỉ là tranh chấp về xây dựng nhà chứ không phải là tranh chấp về quyền sở hữu nhà. Do mỗi tòa hiểu một cách khác nhau dẫn đến việc án cứ bị chuyển qua, chuyển lại… Chuyện này cũng cần có một hướng dẫn thống nhất.

Bà Thủy cũng băn khoăn đối với hướng dẫn xác định thẩm quyền của tòa án khi phát hiện hoặc có yêu cầu hủy quyết định cá biệt trái pháp luật. Bà Thủy đề xuất khi nhận thấy vụ án thuộc thẩm quyền của tòa cấp tỉnh thì nên chuyển ngay chứ không cần bắt buộc tòa cấp huyện phải xem xét quyết định cá biệt đó đúng hay sai. Bởi để biết được một quyết định cá biệt đúng hay sai thì phải đưa ra xét xử, tuyên án. Quy định như vậy rõ ràng rất bất cập.

Hướng dẫn thêm về yêu cầu phản tố

Dự thảo nghị quyết mới của Hội đồng Thẩm phán TAND Tối cao nêu bị đơn có quyền đưa ra yêu cầu phản tố trước khi tòa án ra quyết định đưa vụ án ra xét xử. Sau khi tòa có quyết định đưa vụ án ra xét xử mà bị đơn có yêu cầu phản tố thì tòa án sẽ không chấp nhận. Tuy nhiên, với trường hợp đến ngày xét xử nhưng phải hoãn phiên tòa và tòa ra quyết định tạm đình chỉ giải quyết vụ án, khi vụ án được tiếp tục đưa ra giải lại (bằng quyết định đưa vụ án ra xét xử) thì có tính đến yêu cầu phản tố của đương sự trước đó hay không. Cần phải có hướng dẫn thống nhất để tòa án áp dụng.

TS LẠI VĂN TRÌNH, Chánh án TAND quận 10, TP.HCM

Được kiện lại một số vụ hết thời hiệu

Theo quy định tại nghị quyết hướng dẫn mới thì những tranh chấp về quyền sở hữu tài sản; tranh chấp về đòi lại tài sản do người khác quản lý, chiếm hữu; tranh chấp về quyền sử dụng đất thì không áp dụng thời hiệu khởi kiện. Như vậy, những vụ án trước đây bị tòa án trả đơn vì hết thời hiệu khởi kiện sẽ được khởi kiện trở lại kể từ ngày 1-1-2012 khi BLTTDS được sửa đổi, bổ sung có hiệu lực pháp luật. Tôi hoàn toàn tán thành quy định này. Trên thực tế có một số lý do nào đó, đương sự chưa kịp khởi kiện thì lại hết thời hiệu. Tòa án không giải quyết thì rất thiệt thòi cho đương sự.

Bà NGUYỄN THỊ LIÊN, Chánh Tòa Dân sự TAND tỉnh Tây Ninh