Điều tra viên từng gây oan cho một người thì nên từ chối, đề nghị đổi người khác thay mình khi người này tiếp tục bị khởi tố tội mới.

Trên số báo trước, Pháp Luật TP.HCM đã phản ánh vụ bà Nguyễn Thị Ước (Chơn Thành, Bình Phước) từng bị oan về tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản (năm 2009) nay lại bị xử lý về tội lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản. Điều trớ trêu là trong vụ án sau, chính điều tra viên (ĐTV) đã làm oan vụ đầu tiếp tục được phân công điều tra (xem bài “Gặp “oan gia ngõ hẹp” khi đáo tụng đình”). Nhiều ý kiến cho rằng không nên để ĐTV này tiếp tục điều tra vì không có gì để đảm bảo sự vô tư, khách quan khi xử lý vụ án.

Thiếu người nhưng cũng phải tránh

Theo tôi, bản thân người tiến hành tố tụng mà cụ thể trong vụ này là ĐTVnên tự đề xuất rút khỏi vụ án dù luật không cấm họ tiến hành. Bởi dù sao thì vụ án trước bị cáo cũng đã bị làm oan rồi. Trong mối quan hệ giữa hai bên đã có những điều không hay, nếu tiếp tục vụ án mới thì sẽ không tốt cho bản thân họ.

Tôi cũng hiểu cái khó là các cơ quan tố tụng cấp huyện thường khó khăn về nhân sự, thiếu người nên đòi hỏi không có sự trùng lắp thì cũng khó. Tuy nhiên, nói gì thì nói, đẩy họ vào tình huống này thì không nên. Luật đòi hỏi người tiến hành tố tụng phải thực sự thoải mái, công tâm nhưng với tình huống hi hữu này, ĐTV có vô tư, khách quan hay không thì cũng chỉ mình bản thân họ biết. Do vậy để tránh những tình huống đáng tiếc, cần thiết phải thay đổi người điều tra.

Luật sư NGUYỄN THẾ PHONG, Chủ nhiệm Đoàn Luật sư tỉnh Long An

Bà Ước và con trai trong buổi xin lỗi vì bị làm oan về tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản vào năm 2009. Ảnh: NTG

Phải quy định rõ trong luật

Tôi cũng cho rằng về pháp luật, người từng điều tra vụ án trước gây oan cho một người, sau này được phân công điều tra lại người đó trong một vụ án khác thì không vi phạm vì không có quy định cấm họ làm điều đó. Nếu cho rằng họ không vô tư khi thực hiện nhiệm vụ theo Điều 14 BLTTHS thì cũng không hẳn vì không có gì chứng minh vấn đề thuộc về suy nghĩ của con người. Không thể dùng ý chí của người này đặt vào người khác rồi đưa ra kết luận, trong khi những thứ thuộc về tư tưởng thì không bao giờ rõ ràng.

Tuy nhiên, xét về góc độ đạo đức, tư cách và nghiệp vụ thì không nên vì dư luận luôn đặt ra câu hỏi liệu họ có thể vô tư khách quan được hay không. Một khi đã thấy không vô tư thì có thể dẫn đến vi phạm nghiêm trọng về thủ tục tố tụng. Thực tế trong vụ án trước, quá trình điều tra đã không khách quan dẫn đến việc làm oan người vô tội. Người ĐTV đó nên tránh trong những lần tiếp theo. Thủ trưởng cơ quan tiến hành tố tụng cũng nên để ý tránh phân công. Bản thân người tiến hành tố tụng khi gặp “người quen” nên từ chối, đề nghị đổi người khác thay mình.

Tôi nghĩ đến lúc luật phải quy định rõ trường hợp này theo hướng nếu gặp trường hợp tương tự thì sẽ bị cấm không được tiến hành tố tụng từ điều tra, truy tố cho đến xét xử. Thực tế có thể sẽ gặp nhiều trường hợp như trên vì một người có thể nhiều lần phải hầu tòa.

Luật sư BÙI QUỐC TUẤN, Đoàn Luật sư TP.HCM

_____________________

Hãy tăng thu nhập của bạn cùng chúng tôi: Chương trình chiết khấu 20% - 25% trên tổng giá trị mỗi hợp đồng mà bạn giới thiệu cho Công ty Luật Á Đông .....
______________________
"Công ty Luật Á Đông: Dịch vụ thành lập công ty, dịch vụ kế toán, business registration certificate, thủ tục thành lập doanh nghiệp liên doanh, thủ tục thành lập công ty 100% vốn nước ngoài, thủ tục thay đổi đăng ký kinh doanh,  thủ tục chuyển nhượng đất đai, sở hữu trí tuệ, M&A, thủ tục giải quyết tranh chấp, hợp đồng, các thủ tục hành chính, consular legalization in Vietnam,  và các dịch vụ pháp lý khác...hotline: 0904253822 - 04.66814111"