Các tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự (TTGN) được quy định tại Điều 46 BLHS hiện hành (Điều 51 BLHS 2015).

Hiện nay vẫn còn một số TTGN chưa được hướng dẫn, gây khó khăn trong quá trình áp dụng.

Chẳng hạn tình tiết “phạm tội nhưng chưa gây thiệt hại hoặc thiệt hại không lớn” (điểm g khoản 1 Điều 46 BLHS hiện hành; điểm h khoản 1 Điều 51 BLHS 2015). Đối với quy định “phạm tội nhưng chưa gây ra thiệt hại” thì dễ xác định, ví dụ một người đã lấy trộm được tài sản nhưng bị chủ nhà phát hiện, bị mọi người bắt giữ và lấy lại được tài sản. Tuy nhiên, với quy định “hoặc gây thiệt hại không lớn” thì rất khó xác định nên khi áp dụng sẽ dẫn đến sự không thống nhất mà tùy vào nhận định của từng HĐXX.

Ví dụ vụ TAK trộm cắp tài sản trị giá 11,5 triệu đồng. Tại phiên tòa, người bào chữa cho K. đề nghị HĐXX áp dụng TTGN thuộc điểm g khoản 1 Điều 46 BLHS hiện hành vì cho rằng giá trị tài sản thuộc trường hợp gây thiệt hại không lớn. Lập luận này bị kiểm sát viên bác bỏ, HĐXX cũng không chấp nhận với lý do “tại địa phương trộm cắp tài sản có giá trị trên 10 triệu đồng thì không được xem là thiệt hại không lớn”.

Một TTGN khác cũng chưa có hướng dẫn là “phạm tội lần đầu và thuộc trường hợp ít nghiêm trọng” (điểm h khoản 1 Điều 46 BLHS hiện hành; điểm i khoản 1 Điều 51 BLHS 2015). Theo quy định thì điều kiện cần và đủ là “phạm tội lần đầu”, đồng thời “thuộc trường hợp ít nghiêm trọng”. Đối với quy định “phạm tội lần đầu”, đã có những ý kiến trái chiều khi áp dụng.

Ví dụ vụ DTV sau hai lần trộm cắp tài sản (ĐTDĐ và xe máy) thì bị phát hiện. Tại phiên tòa, người bào chữa đề nghị HĐXX áp dụng TTGN “phạm tội lần đầu và thuộc trường hợp ít nghiêm trọng” cho V. nhưng kiểm sát viên và thẩm phán chủ tọa phiên tòa không chấp nhận vì cho rằng V. đã có hai lần thực hiện hành vi trộm cắp. Luật sư không đồng ý, nói dù V. đã hai lần trộm cắp nhưng lần này là lần đầu tiên V. bị đưa ra xét xử (chưa có bản án kết tội) nên V. phải được xem là phạm tội lần đầu, phải được hưởng TTGN theo điểm h khoản 1 Điều 46 BLHS hiện hành.

Để việc áp dụng pháp luật được thống nhất, mong rằng thời gian tới, Hội đồng Thẩm phán TAND Tối cao hoặc liên ngành tư pháp trung ương sẽ có hướng dẫn cụ thể về các TTGN nói trên.
______________________

Hãy tăng thu nhập của bạn cùng chúng tôi: Chương trình chiết khấu 20% - 25% trên tổng giá trị mỗi hợp đồng mà bạn giới thiệu cho Công ty Luật Á Đông .....
______________________

"Công ty Luật Á Đông: Dịch vụ công chứng chứng thực, Dịch vụ thành lập công ty, dịch vụ kế toán, business registration certificate, thủ tục thành lập doanh nghiệp liên doanh, thủ tục thành lập công ty 100% vốn nước ngoài, thủ tục thay đổi đăng ký kinh doanh,  thủ tục chuyển nhượng đất đai, sở hữu trí tuệ, M&A, thủ tục giải quyết tranh chấp, hợp đồng, các thủ tục hành chính, Dịch vụ hợp pháp hóa lãnh sự (consular legalization in Vietnam),  và các dịch vụ pháp lý khác...hotline: 0904253822 - 04.6681411 
___________________
Tác giả HOÀNG MINH TIẾN, Trung tâm Trợ giúp pháp lý nhà nước tỉnh Quảng Bình