"Thành lập công ty có nên nhờ người đứng tên làm thành viên cho đủ số thành viên theo quy định của pháp luật?"

Án số 03: Tranh chấp thành viên Công ty Thiên Hưng

…………………….

Nguyên đơn: Ông Phạm Thiên Long, sinh năm 1922
Ủy quyền cho ông Phạm Ngọc Trung
Bị đơn: ông Phạm Quốc Thịnh, sinh năm 1965
Ủy quyền cho ông Nguyễn Văn Kiều sinh năm 1966.
…………………….
Tóm tắt bản án sơ thẩm:
Theo đơn khởi kiện của ông Phạm Thiên Long thì vào năm 1993 ông có thành lập Công ty Thiên Hưng (Công ty Thiên Hưng), địa chỉ tại 59/1D Phạm Văn Chiểu, phường 12, quận Gò Vấp, Tp. Hồ Chí Mình. Theo quy định của pháp luật, công ty trách nhiệm hữu hạn phải có tối thiểu 2 thành viên. Vì vậy, để theo đúng quy định của pháp luật, ông Long đã nhờ con trai là Phạm Quốc Thịnh cùng đứng tên để thành lập Công ty TNHH Bào chế Đông dược Thiên Hưng, toàn bộ vốn là của Phạm Thiên Long.
Theo giấy phép thành lập số 1310/GPUD do Ủy ban Nhân dân TP. Hồ Chí Minh cấp ngày 15/11/1993, Công ty Thiên Hưng có vốn điều lệ là 500.000.000 đồng. Trong đó , ông Phạm Thiên Long góp 440.000.000 đồng và ông Phạm Quốc Thịnh góp 60.000.000 đồng. Thực tế toàn bộ số vốn đều là của ông Long. Đến tháng 03/2003, Công ty Thiên Hưng đã tăng vốn điều lệ lên 16.260.000.000 đồng. Toàn bộ số vốn là của ông Long. Nhưng ông Phạm Quốc Thịnh đã làm giấy tờ tăng vốn Công ty Thiên Hưng với số vốn góp của mỗi thành viên là : ông Phạm Thiên Long góp 14.308.800 đồng (chiếm 88%) và ông Phạm Quốc Thịnh góp 1.951.200 đồng (chiếm 12%).
Vì vậy ông Long làm đơn khởi kiện Phạm Quốc Thịnh gửi đến Tòa án Nhân dân TP. Hồ Chí Minh, đề nghị:
•    Tòa án xác định toàn bộ số vốn của Công ty Thiên Hưng là của ông Phạm Thiên Long.
•    Xóa tên Phạm Quốc Thịnh trong thành viên công ty.
Ý kiến của Phạm Quốc Thịnh: Năm 1993, Công ty Thiên Hưng được thành lập, vốn điều lệ là 500.000.000 đồng, gồm 4 thành viên là cha tôi, ông Phạm Thiên Long, tôi là Phạm Quốc Thịnh, Lê Đình Thuyên và Nguyễn Mộc Kim. Tôi là thành viên của công ty TNHH Bào chế Đông dược Thiên Hưng, tham gia ngay từ đầu với số vốn là 60.000.000 đồng theo bản điều lệ công ty đã được phòng công chứng nhà nước chứng nhận ngày 29/10/1993.
Sau nhiều lần thành đổi thành viên, đến năm 2003, Công ty Thiên Hưng tăng số vốn điều lệ lên 16.260.000 đồng, ngày 01/03/2003, ông Long và tôi có biên bản xác nhận chuyển nhượng phần vốn góp, ông Long chuyển nhượng cho tôi 1.891.200.000 đồng. Việc chuyển nhượng này đã được
phòng đăng ký kinh doanh Sở Kế hoạch và Đầu tư cấp giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh thay đổi lần thứ 9, ngày  26/03/2003. Theo bản xác nhận thì ông Long còn lại phần vốn góp 14.308.800.000 đồng; tôi Phạm Quốc Thịnh, có phần vốn góp là 12% (giá trị vốn là 1.951.000.000 đồng), cha tôi là Chủ tịch Hội đồng thành viên, người đại diện theo pháp luật của công ty, tôi giữ chức vụ Phó Giám đốc công ty từ ngày 14/11/2002.
Trong quá trình thụ lý vụ án, tòa án đã tổ chức cho các bên đương sự hòa giải nhiều lần nhưng các bên không thống nhất với nhau về việc giải quyết tranh chấp phát sinh bằng hòa giải, nên tòa lập biên bản hòa giải không thành và đưa vụ án ra xét xử theo luật định.
Tại bản án kinh tế sơ thẩm số 224/KTST ngày 01/09/2004 của Tòa án Nhân dân TP. Hồ Chí Minh đã tuyên xử:
Bác yêu cầu của ông Phạm Thiên Long trong việc xác định toàn bộ số vốn điều lệ trong Công ty Thiên Hưng là của ông Phạm Thiên Long và xóa tên Phạm Quốc Thịnh trong thành viên Công ty Thiên Hưng.
Ngoài ra, án sơ thẩm còn tuyên về án phí và quyền khánh cáo theo quy định.
Ngày 06/09/2004, ông Phạm Thiên Long kháng cáo yêu cầu xem xét lại bản án sơ thẩm.
(Còn tiếp)

Bình luận: " Theo quy định của pháp luật hiện hành thì việc thành lập công ty TNHH hai thành viên trở lên phải có ít nhất hai thành viên góp vón để thực hiện hoạt động kinh doanh. Chính vì vậy mà nhiều cá nhân khi muốn thành lập loại hình doanh nghiệp này sau khi không tìm được người cùng góp vốn đã quyết định nhờ một số người đáng tin cậy đứng tên làm thành viên trong công ty. Mục đích là để việc thành lập công ty được hợp pháp. Nhưng sau một thời gian hoạt động giữa các cá nhân đã nảy sinh mâu thuận và việc không thực hiện đúng những cam kết ban đầu đã làm ảnh hưởng không nhỏ đến các thành viên thật sự góp vốn vào thành lập công ty".

Luật sư Hoàng Ngọc Bính - Công ty Luật Á Đông