Pháp luật sở hữu trí tuệ của một số nước (phần 1)
Thứ năm, 26-06-2014 , 11:28:00 AM
Tóm tắt: Trên cơ sở phân tích các mô hình pháp luật sở hữu trí tuệ phổ biến thế giới theo mối quan hệ pháp luật chuyên ngành - pháp luật dân sự, đằng thời nhận định khái quát hiệu quả điểu chinh pháp luật của các mô hình đó, bài viết đưa ra một số gợi mở nhâm hoàn thiện mô hình pháp luật sơ hữu trí tuệ của Việt Nam trong tương lai.
1. Mô hình pháp luật sở hữu trí tuệ các nước trên thế giới
Pháp luật các nước có thề sắp xếp theo hệ thống dòng họ thông luật, luật châu Âu lục địa (hệ thống dân luật), luật hỗn hợp, luật tập quán, luật tôn giáo, luật xã hội chủ nghĩa...1. Tuy nhiên, xuất phát từ bản chất của đối tượng mang tính đặc thù, pháp luật sở hữu trí tuệ (SHTT) các nước đều được hình thành và phát triển theo những mô hình tương đối gần gũi với nhau dựa trên cơ sở nguồn pháp luật của chúng. Đối với các nước thuộc dòng họ thông luật, nguồn pháp luật SHTT bao gồm cả văn bán chuyên biệt bảo hộ hiệu quả, rồ ràng minh bạch các đối tượng của loại quyền tài sản vô hình - quyền SHTT. Đối với các nước thuộc hệ dòng họ luật châu Âu lục địa, nguồn án lệ cũng được sử dụng nhằm bảo đảm điều chỉnh kịp thời các quan hệ mới phát sinh trong quá trình phát triển của xã hội và sự biến hóa đa dạng các đối tượng của quyền SHTT. Hay nói cách khác, pháp luật SHTT đa số các nước thuộc dòng họ pháp luật khác nhau hầu như đều có nguồn văn bản và án lệ.
Pháp luật bảo hộ quyền SHTT từ thời điếm xác lập cho đến thực thi nhằm hiện thực hóa giá trị quyền tài sản này trong thực tiễn; thúc đẩy sự sáng tạo của chú thế quyền hoặc bảo đám sự phát triển lành mạnh của thị trường, tránh hành vi cạnh tranh không lành mạnh trong quá trình khai thác/sử dụng quyền SHTT. Vậy nên, việc thiết lập một khung pháp luật đầy đủ, chi tiết, toàn diện với các văn bản pháp luật kết hợp với án lệ và cả những quyết định áp dụng pháp luật được ban hành trong quá trình bảo hộ quyền SHTT đóng vai trò quan trọng nhàm bảo đảm hiệu quả pháp luật SHTT.
Như vậy, do tính đặc thù của quyền SHTT, các nước đều cố gắng ban hành các văn bản quy phạm pháp luật chuyên biệt điều chỉnh quan hệ SHTT cùng với việc thiết lập mô hình pháp luật linh hoạt hướng tới mục tiêu bảo hộ quyền SHTT một cách hiệu quả, ngăn ngừa nguy cơ xâm phạm quyền SHTT.
Quyền SHTT mang tính lãnh thổ triệt để, nhưng các quốc gia đều quan tâm đến sự thống nhất, hài hoà hóa khung pháp luật các nước cũng như nội luật hoá các điều ước quốc tế đa phương về SHTT. Tùy theo các tiêu chí xây dựng mô hình, có thể nhận diện pháp luật các nước dưới nhiều góc độ khác nhau. Xét theo tiêu chí mối quan hệ của văn bản luật chung (Luật Dân sự) và Luật chuyên ngành (Luật SHTT, luật về từng đối tượng riêng biệt của quyền SHTT như Luật Sáng chế, Luật Nhãn hiệu, Luật Bản quyền...) cùng tham gia điều chỉnh các quan hệ SHTT, có thể phân loại mô hình pháp luật SHTT các nước như sau:
a. Mô hình pháp luật SHTT với Bộ luật Dân sự quy định những nguyên tắc cơ ban của quyển SHTT và luật chuyên ngành bảo hộ từng đối tượng SHTT cụ thể. Trên cơ sở luật chuyên ngành, văn bản dưới luật hướng dẫn chi tiết bảo đảm thực hiện hiệu quả quyền SHTT.
Minh chứng cụ thể cho mô hình này là: i) Pháp luật SHTT Trung Quốc bao gồm Các nguyên tắc cơ bản quy định tại Luật Dân sự 1986 và các luật chuyên ngành về SHTT. Trong đó, nguyên tắc cơ bản áp dụng chung cho toàn bộ quan hệ dân sự; các văn bản luật chuyên ngành như Luật Bản quyền 2010, Luật patents (bảo hộ sáng chế, kiều dáng công nghiệp) 2008, Luật Nhãn hiệu 2001, Luật Chống cạnh tranh không lành mạnh 1993... bảo hộ các đối tượng SHTT chuyên biệt tương ứng. Ngoài các luật chuyên ngành SHTT như trên, khung pháp luật SHTT còn bao gồm một số văn bản luật liên quan khác như Luật về văn hóa phi vật thể 2011, Luật áp dụng đối với quan hệ dân sự có yếu tố nước ngoài 2010, Luật Hình sự 2009, Luật Bồi thường thiệt hại 2009, Luật Chống độc quyền 2007, Luật Tố tụng Dân sự 2007, Luật Hải quan 2000, Luật Họp đồng 1999...2 Bên cạnh các văn bán luật, các quy định chi tiết, cụ thể hóa quyền SHTT còn được ghi nhận tại các văn bản dưới luật của Trung Quốc, ii) Đối với Cộng hòa Séc, các nguyên tắc pháp luật cơ bản được ghi nhận tại phần “Sở hữu trí tuệ” của Bộ luật Dân sự 1964 (sửa đối năm 1995) và phần “Sở hữu trí tuệ” của Bộ luật Thương mại 1991 (sửa đổi năm 2008); các quy định về sở hữu công nghiệp (SHCN) được tập trung ghi nhận tại Đạo luật bảo hộ các đối tượng SHCN năm 1990 (sửa đổi lần cuối năm 2004); các quy định về quyền tác giả được ghi nhận tại Đạo luật bản quyền tác giả và các quyền liên quan năm 2000 (sửa đối lần cuối năm 2008); các quy định về bảo hộ giống cây trồng ghi nhận tại Đạo luật về bảo hộ giống cây trồng năm 2000 (sửa đôi năm 2008)... Các quy định về trình tự, thủ tục được quy định trong các nghị định về quyền SHCN. iii) Cộng hòa Italia cũng theo mô hình trên, trong đó phần Sở hữu trí tuệ được ghi nhận tại Bộ luật Dân sự ban hành năm 1942 được sửa đổi nhiều lần (lần cuối năm 2010) với tất cả 32 điều khoản. Bên cạnh Bộ luật Dân sự, luật chuyên ngành điều chỉnh một số đối tượng SHTT chuyên biệt như Bộ luật SHCN năm 2005, Luật Bảo hộ bản quyền và quyền liên quan năm 2008...; Italia ban hành các văn bản dưới luật nhằm cụ thể hoá văn bản luật hoặc hướng dẫn một số nội dung cụ thể của pháp luật SHTT. iv) Hệ thống pháp luật của Liên bang Nga là hệ thống pháp luật quốc gia chuyển đổi với những đặc thù riêng biệt.
(Xem tiếp)
Lê Mai Thanh(TC NN&PL)
(Xem tiếp)
Lê Mai Thanh(TC NN&PL)
*****************************************
"Công ty Luật Á Đông: Dịch vụ kế toán, dịch vụ thành lập công ty, business registration certificate, thủ tục thành lập doanh nghiệp liên doanh, thủ tục thành lập công ty 100% vốn nước ngoài, thủ tục thay đổi đăng ký kinh doanh, thủ tục chuyển nhượng đất đai, sở hữu trí tuệ, M&A, thủ tục giải quyết tranh chấp, hợp đồng, các thủ tục hành chính, consular legalization in Vietnam, và các dịch vụ pháp lý khác...hotline: 0904253822 - 04.66814111".
Giới thiệu
CÔNG TY LUẬT Á ĐÔNG (ADONG LAWFIRM) xin kính chào Quý khách hàng!
Được chuyển đổi từ Công ty TNHH Tư vấn Đầu tư Á Đông (thành lập ngày 23 tháng 7 năm 2004), trải qua 20 năm hoạt động, các Luật sư chủ chốt của Công ty Luật Á Đông đã có một bề dày kinh nghiệm tư vấn trong lĩnh vực pháp luật đầu tư và pháp luật doanh nghiệp.
Bên cạnh những kinh nghiệm chuyên môn, các luật sư và chuyên viên pháp lý của Công ty Luật Á Đông luôn thấm nhuần cách nghĩ " Luật sư luôn là người bạn đồng hành mang lại sự yên tâm và an toàn cho doanh nghiệp trong các hoạt động kinh doanh ". Do vậy, trong quá trình cung cấp dịch vụ của mình, Công ty Luật Á Đông luôn được khách hàng đánh giá là một đơn vị tư vấn có đội ngũ nhân viên tận tâm...
Hotline
Hotline:024.665.69.121 - |
Tiêu điểm
Thống kê
