Từ những ngày đầu tháng 1 đến nay, thông tin về vụ kiện hy hữu với phần thắng thuộc về nguyên đơn, với số tiền thắng máy đánh bạc được Tòa án chấp nhận lên đến 55,5 triệu USD đã làm nóng các trang báo cũng như các mạng xã hội. Cách nhìn về vụ kiện này rất đa dạng. Dưới đây là cách nhìn của một luật sư Công ty Luật Á Đông về vụ việc.

• Cùng một tác giả:

  • Sự ngụy biện của Trung Quốc
  • Những vấn đề pháp lý về thụ tinh từ tinh trùng của người đã chết
  • Philippines kiện Trung Quốc – những vấn đề pháp lý
  • Đại biểu Quốc hội có phải "hầu" tòa?
  • Kiện Vedan – cuộc chiến pháp lý thực sự
  • Vụ kiện 55,5 triệu USD dưới góc nhìn của một luật sư
  • Bà Mai Thị Khánh có được tuyên vô tội?
  • Văn bản pháp quy của chính quyền TP Đà Nẵng có vi hiến?
  • Cần thận trọng với cơ chế ICSID
  • Hợp đồng có hiệu lực pháp lý như thế nào?
  • Một số sai sót thường gặp khi ký kết hợp đồng
  • Thời hiệu trong pháp luật dân sự
  • Hình thức và thời điểm có hiệu lực của hợp đồng
  • Hợp đồng vô hiệu vì vi phạm đạo đức xã hội
  • Pháp nhân và việc ký hợp đồng
  • Các nguyên tắc cần biết khi ký hợp đồng
  • Hai vấn đề cần chú ý khi ký kết hợp đồng
  •  
  • Công văn của Bộ Xây dựng có đùa với Luật?
  • Những hệ lụy của việc Vinashin bị kiện
  • Lời tri ân
  • Tội danh mà Bầu Kiên bị khởi tố có vấn đề?
  • Vụ sát hại đại gia Thái Nguyên – 2 can phạm đồng phạm trong tội danh nào?
  • Điều lệ công ty gồm những nội dung gì?
  • Kỳ án tại quận Hoàn Kiếm: Tổ trưởng bị truy tố tội trốn thuế
  • Các doanh nghiệp có nên kiện Bộ tài chính?
  • Bình luận về vụ nhạc sĩ Hà Dũng bị cấm xuất cảnh?
  • Tản mạn về việc Quốc hội nói “không” với Chính phủ về dự án đường sắt cao tốc.
  • Đến nghị định "đá" Luật
  • Các nguyên nhân làm hợp đồng vô hiệu (P1)

Bạn là một Doanh nhân? Số tiền bạn kiếm ra từng ngày đầy vất vả , khó nhọc. Vậy cảm xúc của bạn ra sao khi bỗng chốc 55,5 triệu đô la (khoảng 120 tỷ đồng) trong tài sản của bạn đội nón ra đi?

Đối với các doanh nhân kiếm tiền một cách chân chính, chắc chắn đó là một cú “shock” lớn, một đòn đánh của cuộc đời giáng lên sự nghiệp của bạn. Nhưng để tránh những “cú đánh” của cuộc đời khác, có thể bạn phải nghĩ lại, vì lỗi đó là của chính bạn chứ không ai khác. Nó bắt nguồn từ sự thiếu hiểu biết về pháp luật, thiếu cẩn trọng của chủ doanh nghiệp khi vận hành một hoạt động kinh doanh chứa đựng nhiều rủi ro như Công ty Liên doanh Đại Dương đang thực hiện. Dưới đây là một số luận cứ cho nhận định đó:

Thiếu các cơ sở pháp lý để bảo vệ

Khi bảo vệ cho những  luận cứ của mình tại Tòa án nhân dân quận 1, bên bị đơn của vụ án 55,5 triệu USD không đưa ra được một văn bản mang tính pháp lý nào quy định rõ ràng về quy trình của trò chơi trúng thưởng mà công ty kinh doanh. Những quy định như vậy lẽ ra phải được trang bị đầy đủ, thậm chỉ là cực kỳ chi tiết. Đó có thể là các quy chế, điều lệ, chế định liên quan đến quy trình chơi trò chơi đầy may rủi này. Các quy định đó quy định rõ ràng về phạm vi của trò chơi, quyền lợi của các bên, thủ tục xác nhận trúng thưởng, thủ tục lĩnh thưởng, các lỗi kỹ thuật, quy chế khiếu nại và giải quyết khiếu nại…Ở các nước có nền pháp lý phát triển thì những điều này không thể thiếu trong việc vận hành một quá trình kinh doanh chứa nhiều rủi ro như kinh doanh trò chơi trúng thưởng. Vậy mà ở xứ mình, các ông chủ lại tin tưởng tuyệt đối vào máy móc, và sự thể thì như chúng ta đã biết.  Điều đáng nói ở đây là doanh nghiệp tổ chức kinh doanh là một Công ty Liên doanh, có nghĩa là có thành phần “nhà đầu tư nước ngoài” chứ không hoàn toàn là nhà đầu tư của “nước sở tại”. Nhưng yếu tố này cũng không giúp cải thiện được tình trạng “thiếu minh bạch trong hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp”  là cụm từ thường được nhắc đến nhiều khi nói về các doanh nghiệp Việt Nam. Người viết bài này thì đồ rằng để xảy ra sự thể này là do các ông chủ của Công ty Liên doanh Đại Dương luôn nghĩ “chẳng bao giờ người chơi thắng được máy” hoặc một cách tích cực hơn là “đã là máy thì luôn luôn chuẩn”.
Tóm lại là, để tránh những quả sao quả tạ như trên, theo cách này hay cách khác, các chủ doanh nghiệp của chúng ta cần có cách nghĩ đúng đắn hơn đối với các vấn đề pháp lý trong doanh nghiệp nói chung và những quy định cụ thể đối với từng hoạt động kinh doanh của mình nói riêng.

Thiếu chuyên nghiệp trong khâu xử  lý rủi ro

Thông tin từ các bên trong vụ án là khi ông  Lý Sam  được máy thông báo là đã trúng thưởng, ông này đã yêu cầu nhân viên ghi nhận kết quả và trả thưởng nhưng không được nên ông Sam đã chụp lại màn hình máy đánh bạc, lập biên bản lấy chữ ký của người làm chứng. Sau nhiều lần thỏa thuận về mức trả thưởng nhưng không tìm được tiếng nói chung, ông Sam khởi kiện lên TAND quận 1.
Xét từ góc độ kinh doanh, động thái này của các nhân viên công ty Liên Doanh Đại Dương và sau này là chính các ông chủ của họ cũng khá thiếu chuyên nghiệp khi xử lý vụ việc khi nó xảy ra, hay nói cách khác họ đã không chuyên nghiệp trong xử lý rủi ro. Đáng lẽ ra khi sự việc xảy ra các nhân sự của Công ty này phải thực hiện một quy trình chuẩn trong việc ghi nhận sự việc, giải quyết kiến nghị, khiếu nại  và xử lý thông tin. Nếu làm được điều đó thì kể cả sau này khi có thua kiện thì hình ảnh của công ty vẫn được giữ trước công chúng cũng như trước khách hàng của mình như một công ty có trách nhiệm và chuyên nghiệp trong hoạt động kinh doanh.
Phàm đã là một doanh nghiệp kinh doanh trên thương trường thì việc giữ gìn hình ảnh của mình là rất quan trọng. Để luôn luôn “đẹp” trong mắt khách hàng thì yếu tố chịu trách nhiệm pháp lý đối với sản phẩm và dịch vụ mà doanh nghiệp cung cấp là rất quan trọng. Chẳng thế mà khi các dòng xe của  Toyota hoặc Mecedes có lỗi ở một bộ phận nào đó họ đã thông báo một cách nhanh chóng và chấp nhận bỏ ra rất nhiều chi phí để thu hồi các sản phẩm lỗi của mình. Và thật lạ kỳ là những quyết định đó không những làm cho người tiêu dùng lảng tránh các sản phẩm của họ mà ngược lại người ta lại tin tưởng hơn vào các sản phẩm của những hãng này hơn. Phải chăng chỉ có những ông lớn toàn cầu mới có những bản lĩnh toàn cầu đó ? Không, người viết thì cho rằng chính bản lĩnh siêu việt đó đã tạo nên những tập đoàn toàn cầu đó.
Từ vụ việc của Công ty Liên doanh Đại Dương và một liên tưởng nhỏ về những tình huống rủi ro mà các Tập đoàn toàn cầu đã gặp phải và xử lý để thấy rằng các doanh nghiệp của Việt Nam muốn lớn mạnh thì đừng học cách xử lý của Công ty Liên doanh Đại Dương mà phải từng bước học cách xử lý của những “ông lớn” theo nhiều nghĩa kia.
Thay cho lời kết: Cộng đồng doanh nghiệp Việt Nam nói chung mới có chưa đầy ¼ thế kỷ hình thành và phát triển. Thậm chí tỷ lệ những doanh nghiệp “sơ sinh” chiếm rất lớn trong cộng đồng này. Điều này là một trong những nguyên nhân dẫn đến hoạt động của phần lớn các doanh nghiệp Việt Nam chưa chuyên nghiệp, thiếu minh bạch. Bên cạnh đó hệ thống pháp luật và bộ máy công chức thực thi của nước ta cũng chưa tạo ra được những yếu tố thúc đẩy sự chuyên nghiệp, minh bạch trong hoạt động của các doanh nghiệp, nếu không muốn nói là ngược lại. Dân gian có câu: “ ở bầu thì tròn, ở ống thì dài”. Do đó, để làm nên văn hóa chuyên nghiệp, minh bạch trong hoạt động kinh doanh của từng doanh nghiệp trong cộng đồng doanh nghiệp cần có sự đồng lòng của cả nhà nước và các chủ doanh nghiệp trong sự nghiệp đầy chông gai này, trong đó yếu tố “quả bầu” và “cái ống” là cực kỳ quan trọng.  

Luật sư Hoàng Ngọc Bính - Công ty Luật Á Đông